Yeni Sağlık Hizmetlerinde Tanıtım ve Bilgilendirme Yönetmeliği (Kasım 2025): Sağlık Sektöründe Etik, Şeffaf ve Güven Temelli Yeni Dönem
Kasım 2025’te güncellenen Sağlık Hizmetlerinde Tanıtım ve Bilgilendirme Yönetmeliği, Türkiye’de sağlık alanındaki dijital iletişim anlayışını tamamen değiştiren, hatta yeni bir etik dönem başlatan düzenleme niteliği taşıyor. Bu yeni çerçeve; hasta haklarını koruyan, şeffaflığı öne çıkaran, manipülasyona kapalı ve tamamen bilgilendirici iletişimi merkezine alan bir yaklaşımı zorunlu kılıyor. Hem sağlık tesisleri hem aracı kuruluşlar hem de dijital ajanslar için artık oyunun kuralları net: Abartı yok, yönlendirme yok, manipülasyon yok. Bunun yerine gerçek, etik ve kanıta dayalı içerik var.
Bu yazı, yeni yönetmelikteki tüm kritik başlıkları bütünlüklü biçimde ele alarak, kliniklerin ve sağlık turizmi aktörlerinin sosyal medya, dijital reklam ve tanıtım süreçlerini nasıl dönüştürmesi gerektiğini detaylı bir biçimde ortaya koymaktadır.
Hasta Açık Rızası Artık Bir Formalite Değil: Yönetimin Temel Taşı
Yeni yönetmeliğin en belirgin dönüşümü “açık rıza” alanında.
Artık hiçbir sözlü izin geçerli kabul edilmiyor; rıza, sadece yazılı veya dijital imzalı olduğunda geçerli. Hekimler ve klinikler, her hastaya ait imzalı rıza belgelerini denetimlerde ibraz etmekle yükümlü. Üstelik rıza her an geri çekilebilir ve böyle bir durumda tüm görseller, videolar ve dijital kayıtlar derhal kaldırılmalıdır.
Bu süreç yalnızca bir paylaşım izni değil; aslında hasta ile yürütülen bir ilişki yönetimi. Sağlıklı iletişim kurulan hastalarda iptal oranının düşmesi de bunun doğal bir sonucu.
Görsel Paylaşımında Yeni Dönem: Gizli Paylaşım Devri Bitti
Yönetmelik, hastanın bilgisi dışında herhangi bir görselin yayınlanmasını kesin biçimde yasaklıyor.
Her hasta, kendi fotoğrafını veya videosunu paylaşılmadan önce görmeli, onay vermeli ve bunun bilgilendirilmiş bir süreç olduğunu anlamalıdır.
Bu yaklaşım özellikle plastik cerrahi, dermatoloji ve medikal estetik alanlarında güveni artırıcı bir mekanizma sunuyor. Ek olarak mahremiyet gereği yüzün gizlenmesi ve yalnızca ilgili bölgenin paylaşılması öneriliyor.
Öncesi–Sonrası İçeriklerinde Yeni Standardizasyon
Yönetmelik, yıllardır tartışılan “öncesi–sonrası” görsellerine artık daha net bir çerçeve getiriyor. Yasak kalkmış olsa da özgürlük değil; etik ve teknik zorunluluklar devreye giriyor:
- Aynı ışık, aynı açı, aynı mesafe, aynı ortam
- Filtre, photoshop, makyaj yok
- Manipülasyon yok, yanıltıcı etki yok
- Görsel üzerinde “öncesi-sonrası” yazısı yok
- Yan yana gösterim yöntemi zorunlu
Buradaki temel ilke çok net: “Yazarsan reklam olur, yazmazsan bilgilendirme."
Yani görsel üzerinde yönlendiren herhangi bir ifade bulunamaz.
Görsel Paylaşımlarda Teknik Kurallar
Yeni yönetmelik yalnızca etik değil; teknik gereklilikler de getiriyor:
- Görsellerde işlem / çekim tarihinin yer alması zorunlu
- Ameliyat anı, dikiş, kan içeren görseller yasak
- Yalnızca bilgilendirici ve saygılı görüntü kullanılabilir
- Sponsorlu görsel reklam yok
- Hekim kendi sayfasında yalnızca organik paylaşım yapabilir
- Profil ziyaretine yönelik reklamlara (görselsiz) izin verilir
Bu kurallar, sağlık alanında manipülasyonun önüne geçmek için kritik öneme sahip.
Beğeni ve Yorum Kısıtlaması: Etkileşim Ekonomisi Bitiyor
Tüm sağlık paylaşımlarında yorumların kapatılması uzun süredir zorunluydu, ancak yeni yönetmelikle birlikte beğeni sayısı da kapatılmak zorunda.
Amaç görünürlük değil, etik görünüm ve bilgilendirme.
Yani bir içeriğin performansı üzerinden rekabet yaratılması veya manipülatif etkileşim oluşturulması artık tamamen yasak.
Zorunlu Uyarı Metni: Her Paylaşımın Güvencesi
Artık her sağlık içeriği, açıklama kısmında şu bilgilendirici uyarıyı taşımak zorunda:
“Her cerrahi veya girişimsel işlemde sonuçlar kişiden kişiye değişiklik gösterebilir. İşlem öncesinde hekiminizden detaylı görüş almanız önerilir.”
Bu ifade yer almazsa paylaşım mevzuata aykırı kabul ediliyor.
Yeni Dönemin Anlamı: Etik Vitrin Çağı
Bu yönetmelik önceki yasaklardan daha modern bir çerçeve sunuyor; öncesi–sonrası görsellerine kısmi izin vererek aslında hekim markaları için yeni bir fırsat alanı açıyor.
Gerçek ve etik sunum, hem hastalar için güvenilir hem klinikler için sürdürülebilir bir iletişim modeli oluşturuyor.
Artık amaç abartmak değil; doğru, ölçülü ve bilimsel biçimde anlatmak.
Uluslararası Sağlık Turizmi Tanıtımları: Ayrı Hesap, Ayrı Dil, Ayrı Kurallar
Yurt dışına yönelik tanıtım yapmak isteyen tesis ve aracı kuruluşlar için yönetmelik çok net bir çerçeve çiziyor:
1. Yalnızca HealthTürkiye belgesi olanlar tanıtım yapabilir.
Bu belge yoksa hiçbir şekilde yurt dışına yönelik reklam yapılamaz.
2. Tüm sponsorlu içerikler yalnızca yabancı kitleye yapılabilir.
Türkiye hedef kitlesi seçilemez, otomatik hedef kitle mutlaka kapatılmalıdır.
3. İçerikler mutlaka yabancı dilde olmalıdır.
Türkçe içerik, Türkçe reklam ve Türkiye hedeflemesi yasaktır.
4. HealthTürkiye logosu zorunlu.
Her paylaşımda logo görünür şekilde yer almalıdır.
5. Yurt dışı tanıtımlarda izin verilenler:
- Yazılı rızası alınmış hasta hikâyeleri
- Bilgilendirici içerikler
- Yetki belgesine sahip tesislerde fiyat / paket bilgilendirmesi
(İndirim duyurusu yapılabilir fakat kampanya niteliğinde olmamalıdır.)
6. Yasak olanlar:
- Türkçe sponsorlu reklamlar
- Yurt dışı içeriklerinin Türk hesaplarında paylaşılması
- Tıbbi olarak yasak yöntemlerin tanıtımı
- Türkiye pazarına yönelik talep oluşturma
Yönetmelik ayrıca önemli bir ilke daha getiriyor:
“Yurt dışı tanıtımlarından tesis, aracı kuruluş ve ajans birlikte sorumludur."
Aracı Kuruluşlar İçin Yeni Çerçeve
Aracı kuruluşlar, yalnızca mevzuatta tanımlanan aracılık hizmetlerini sunabilir; sağlık tesisi izlenimi verecek paylaşımlar yapamaz.
URL yapısı, ticari unvan ve marka tescili bilgileri Bakanlığa bildirilmelidir.
Hasta hikâyeleri, yalnızca açık rıza ve mahremiyet sınırlarına uygun biçimde kullanılabilir.
Denetim, Komisyon ve Yaptırımlar: Artık Sistem Çok Daha Sıkı
Her ilde Sağlıkta Bilgilendirme Tanıtım Faaliyetleri İl Değerlendirme Komisyonu kurulmuştur.
Komisyon; sağlık yöneticileri, uzman hekimler, Ticaret İl Müdürlüğü ve meslek kuruluşu temsilcilerinden oluşur.
Denetimler; basın, sosyal medya ve internet üzerinde sürekli tarama yöntemiyle yapılır.
Aykırılıklarda uygulanabilecek yaptırımlar:
- 3359 sayılı Kanun kapsamında idari yaptırımlar
- Organ/doku reklamı yapanlar için savcılık bildirimi
- Hekim ve diş hekimleri için 1219 sayılı Kanun hükümleri
- Yetkisiz sağlık sunumuna yönelik paylaşımlarda Reklam Kurulu ve savcılık süreci
- KVKK ve Kişisel Sağlık Verileri Yönetmeliği kapsamındaki mahremiyet yaptırımları
- 5651 kapsamında erişim engeli
Kısacası: “Ben paylaşırım, bir şey olmaz.” dönemi tamamen bitti.
Sosyal Medya Paylaşımları İçin Önerilen Etik Format
Yeni çerçeveye uygun bir içerik şu özellikleri taşımalıdır:
Yapılacaklar
- Gerçek hastalarla, yazılı rıza belgeli içerik kullanmak
- Filtre, photoshop ve abartıdan kaçınmak
- Zorunlu uyarı metnini eklemek
- Süreci ve bilgiyi ön plana çıkarmak
- Yönlendirmesiz, etik, sade dil kullanmak
- “Randevu alın” yerine
- “Benzer belirtileriniz varsa bir hekime başvurabilirsiniz.”
Yapılmayacaklar
- Kampanya, indirim, randevu çağrısı
- Sponsorlu öncesi-sonrası reklamları
- Beğeni ve yorum açık paylaşımlar
- Abartılı, kıyaslayıcı, yanıltıcı ifadeler
Sağlıkta Yeni Nesil Dijital İletişim Başladı
Kasım 2025 yönetmeliği, Türkiye’de sağlık iletişiminin yönünü tamamen değiştiren, bir çerçeve değil; bir dönüşüm manifestosu niteliği taşıyor.
Bu dönüşümün merkezinde üç kavram var:
Etik – Şeffaf – Güvenilir.
Artık kliniklerin güçlü bir dijital kimlik oluşturması; abartı, manipülasyon veya ticari agresiflik ile değil, gerçek hastaların gerçek hikâyelerini etik biçimde sunmasıyla mümkün.
Türkiye’nin dünya sağlık turizmi vizyonu da tam olarak bu çerçeveyle uyumlu hale geliyor.
Türkiye artık sağlık tanıtımında “etik vitrin dönemine” resmi olarak girmiş durumda.
Yorumlar